Ons Charter: 5 voorstellen

1.

Volgens de huidige Vlaamse wetgeving is het in bosgebied overal verboden om te mountainbiken behalve op de paden waar het toegestaan is via een toegankelijkheidsregeling of signalisatie. Dit is een onduidelijke situatie in de praktijk en zorgt voor veel misverstanden, verwarring en frustraties. Bovendien is het onderscheid dat gemaakt wordt tussen fietsers en wandelaars – die wel toegang krijgen tot het gebruiken van alle bestaande paden – niet gebaseerd op overtuigend wetenschappelijk onderzoek. Hoewel elke vorm van recreatie in een natuurlijke omgeving een zekere mate van verstoring met zich meebrengt, wordt de algemene impact van wandelaars en mountainbikers die zich verplaatsen over vaste paden in de meeste studies als gelijkaardig in grootte bevonden.

Daarom ijveren we ervoor om de huidige wetgeving om te draaien en ons toe te laten op alle bestaande paden zolang ze niet afgesloten worden door middel van een duidelijke signalisatie op het terrein en/of een toegankelijkheidsregeling. Dit maakt het mogelijk voor natuurbeheerders om kwetsbare (deel)gebieden te beschermen, maar neemt de willekeur weg die vandaag bestaat met betrekking tot het openstellen van bos- en natuurgebieden voor verschillende groepen recreanten.

2.

Wanneer wederzijds respect aan de dag wordt gelegd, delen mountainbikers en de andere recreanten dezelfde paden in alle harmonie. Wanneer we andere natuurliefhebbers passeren, vertragen we, wijken we uit en zeggen we vriendelijk goeiedag. In zeer druk bezochte gebieden kunnen er soms lokaal wrijvingen ontstaan, maar die kunnen over het algemeen worden opgelost door het nemen van plaatselijke maatregelen.

MBF Vlaanderen pleit voor behoud en de uitbouwing van deze goede verstandhouding tussen de verschillende groepen recreanten en is ervan overtuigd dat het delen van paden met verschillende gebruikersgroepen in harmonie kan verlopen indien verdraagzaamheid en wederzijds respect aan de dag worden gelegd. Het volledig en overal opsplitsen van verschillende gebruikersgroepen door het afbakenen van specifieke paden per gebruikersgroep is in veel gevallen niet noodzakelijk noch wenselijk, aangezien dit de vervreemding van verschillende groepen gebruikers tegenover elkaar vergroot omdat zij niet aan elkaar blootgesteld worden en niet leren hoe ze met elkaar dienen rekening te houden. Het aanleggen of toewijzen van specifieke paden per gebruikersgroep kan wel wenselijk zijn op bepaalde locaties, waar zich door een grote recreatiedruk conflicten voordoen of omdat de aard van een specifieke discipline veiligheidsrisico’s meebrengt voor andere gebruikersgroepen (bv. Downhill/Dirt pistes).

Deze toegangsbeperkingen zouden goed gecoördineerd, gemotiveerd en gelokaliseerd moeten zijn, wat het respecteren en dus ook het navolgen van de regels vereenvoudigt.

3.

Naast onze vraag voor een uitgebreidere toegang tot de bestaande paden in bossen en natuurgebieden vragen we ook om nieuwe permanente routes te creëren en de bestaande routes aan te passen aan de verwachtingen van de mountainbiker van vandaag. De meerderheid van de huidige gemarkeerde routes in Vlaanderen zijn hoofdzakelijk beperkt tot de bredere (brand- of exploitatie-) wegen in bossen en velden en komt niet tegemoet aan de wensen van de meeste moderne mountainbikers, die op zoek zijn naar uitdagende, slingerende paden met een natuurlijk karakter. Nochtans kunnen aantrekkelijke en duurzaam aangelegde permanente en gemarkeerde routes een enorm effectieve tool zijn om het overgrote deel van de mountainbikers doorheen een natuurlijk gebied te leiden en hierdoor de meest kwetsbare delen van het gebied te ontzien.

Bovendien wordt zo de problematiek van het bouwen van illegale trails aangepakt, een praktijk die bijna altijd voortkomt uit een niet-ingevulde nood aan uitdagende, technische paden. Het aanleggen van specifieke paden die aan de noden van verschillende disciplines tegemoetkomt (bijvoorbeeld ‘enduro’) voorkomt dat deze groepen zich moeten beroepen op het illegaal aanleggen van paden om hun sport te kunnen beoefenen, en zal hierdoor de impact op de natuur sterk verminderen.

Bovendien hebben aantrekkelijke, bewegwijzerde routes vanzelfsprekend ook gunstige gevolgen voor de lokale economie door het aantrekken van sportievelingen naar een bepaalde regio.

4.

Met MBF Vlaanderen willen we in overleg met en begeleid door de overheid de paden op vrijwillige basis helpen onderhouden. In het bijzonder vragen we aandacht voor het herstel en de heraanleg van paden na onder andere boswerkzaamheden. Tegelijkertijd wensen we ook een eenvoudige en transparante procedure om de aanleg van nieuwe routes te kunnen ontwerpen en uitwerken, uiteraard in overleg met de overheid en de terreinbeheerders.

Omdat mountainbikers vandaag veel te weinig worden gehoord bij het uitwerken van een toegankelijkheidsregeling of padennetwerk, brengt dit sommigen in de verleiding het heft in eigen handen te nemen. Hierbij wordt vaak zonder dit te weten of te willen schade aan de natuur berokkend. Een goed gecoördineerd overleg zou hier een einde aan kunnen maken. MBF Vlaanderen zal een belangrijke rol spelen als tussenpersoon tussen de autoriteiten en de mountainbikers.

5.

MBF Vlaanderen slaat een brug tussen de mountainbikers en alle belanghebbenden zoals eigenaars van privéterreinen, het Agentschap voor Natuur en Bos, de andere terreinbeheerders en de lokale overheden. Communicatie is de basis van elk overleg en door beslissingen duidelijk te motiveren worden ze gemakkelijker aanvaard. Vandaag worden er in gebieden vaak plots paden afgesloten zonder dit duidelijk te motiveren of zonder een alternatief te voorzien. De schijnbare willekeurigheid van dergelijke beslissingen leidt tot frustratie bij fietsers die vaak al zeer lang van deze paden gebruik maken.

Het is de taak van MBF Vlaanderen om de reden voor bepaalde beslissingen door te geven aan de mountainbikers, en hen te vragen hiervoor begrip op te brengen en deze beslissingen te respecteren. Indien een groter draagvlak wordt gecreëerd voor het openstellen van gebieden voor mountainbikers, maar tegelijk ook het effectief naleven van regels en beperkingen wordt aangemoedigd, is dit een win-win voor zowel terreinbeheerders als mountainbikers.

MBF Vlaanderen wil ook instaan als een expertise- en adviescentrum voor het aanleggen van nieuwe routes en paden, en voor het onderhouden van bestaande paden. Hiernaast wil MBF Vlaanderen ook, in overleg met de overheid, opleidingen kunnen aanbieden in het creëren en onderhouden van duurzame paden, die erosie en de impact op het milieu minimaliseren en een minimale hoeveelheid aan onderhoud vereisen.